Công ty Việt Hân Sài Gòn lập dự án ‘khống’ rồi mang đi thế chấp ngân hàng để vay tiền ngân hàng trái luật. Ảnh TPO |
Cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng
Trong Kết luận số 2099/BC-TTCP, Thanh tra Chính phủ khẳng định: Các cơ quan báo chí phản ánh tình trạng “xẻ thịt” đất công bằng cách xin chủ trương, dự án khai thác đất công, sau đó mang góp vốn, hợp tác với đối tác bên ngoài và cuối cùng thoái vốn, cũng như việc Tổng Công ty Lương thực miền Nam (gọi tắt là Vinafood 2) cố ý làm trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là có cơ sở.
Kết luận thanh tra cho thấy, năm 2010, sau khi được TP.HCM giao 4 cơ sở nhà đất nêu trên, Vinafood 2 đã liên kết, góp vốn với Công ty TNHH quảng cáo, xây dựng, địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân) thành lập Công ty TNHH thương mại, dịch vụ, xây dựng Việt Hân Sài Gòn (Công ty Việt Hân Sài Gòn) để thực hiện dự án xây dựng khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại trên khu đất hơn 6.200m2 được TP.HCM giao theo dạng nộp tiền sử dụng đất một lần.
Quá trình hợp tác lòng vòng giữa Vinafood 2 và Công ty Việt Hân trong chuyển nhượng đất đai, thoái vốn nhà nước có nguy cơ gây thất thoát tài sản nhà nước. Đáng chú ý, trong quá trình hợp tác với nhà đầu tư tư nhân, chuyển đổi đất công thành đất tư, Vinafood 2 đã bốn lần cố ý làm trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng.
Theo đó, theo đề xuất của Vinafood 2, Thủ tướng đã đồng ý về nguyên tắc cho Vinafood 2 thực hiện phương án sắp xếp lại các cơ sở nhà đất. Tuy nhiên, trong quá trình sắp xếp đất đai, Vinafood 2 đã 4 lần cố tình làm trái chỉ đạo của Thủ tướng.
Cụ thể, lần thứ nhất Vinafood 2 không thực hiện lập lại phương án sắp xếp 4 cơ sở nhà đất theo quyết định 09 năm 2007 của Thủ tướng để trình cấp có thẩm quyền thẩm định, trình Thủ tướng quyết định.
Lần thứ hai, Vinafood 2 tự ý liên kết hợp tác với Công ty Việt Hân, không lập thủ tục liên kết, góp vốn trình Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Tài chính thẩm định trước khi trình Thủ tướng quyết định.
Bên cạnh đó, mặc dù Ủy ban nhân dân TP.Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn có rất nhiều văn bản hướng dẫn, yêu cầu Vinafood 2 phải xây dựng phương án thoái vốn góp tại Công ty Việt Hân Sài Gòn, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng Vinafood 2 không thực hiện.
Sau khi bán xong 4 cơ sở nhà đất, nhận đủ tiền đất từ Công ty Việt Hân, Vinafood 2 mới báo cáo Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn chấp thuận cho triển khai nhanh việc xử lý các cơ sở nhà đất tại 33 Nguyễn Du và 34-36-42 Chu Mạnh Trinh nhằm khắc phục thua lỗ trong hoạt động kinh doanh.
Lần thứ 4 Vinafood 2 cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng là không thực hiện lập phương án bồi thường, hỗ trợ, di dời 34 hộ dân đang sinh sống tại các cơ sở nhà đất 33 Nguyễn Du, 34-36 Chu Mạnh Trinh để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Báo cáo kết luận số 2099/BC-TTCP ngày 2/12/2020 của TTCP gửi Thủ tướng Chính phủ |
Dự án ‘khống” SCB vẫn cho vay hàng nghìn tỷ
Kết quả kiểm tra của Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện Vinafood 2 và Công ty Việt Hân Sài Gòn lợi dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại địa chỉ số 33 Nguyễn Du, số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh, phường Bến Nghé, quận 1, TPHCM để để lập dự án ‘khống’, rồi mang đi thế chấp ngân hàng để vay tiền ngân hàng trái luật.
Theo đó, trong giai đoạn từ 2010 đến cuối năm 2015, Vinafood 2 không triển khai đầu tư dự án trên đất được giao như cam kết, chỉ sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BB971073 của 4 lô đất để vay 518 tỷ đồng từ Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) để bổ sung vốn kinh doanh thường xuyên cho 4 công ty thành viên, hạch toán phụ thuộc.
Sau đó, Công ty Việt Hân Sài Gòn mua lại 4 lô đất này. Kết quả kiểm tra của Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ, Công ty Việt Hân Sài Gòn đã lợi dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại 4 lô đất này lập dự án “khống” và lấy tên là “The Goldmark Preminum Tower” để thế chấp đảm bảo cho nhiều khoản vay vốn trực tiếp tại một số ngân hàng TMCP hoặc đảm bảo nghĩa vụ trả nợ cùng một lúc cho các pháp nhân khác thực hiện dự án khác, không liên quan đến 4 cơ sở nhà đất này để vay vốn và giải ngân trái pháp luật hàng nghìn tỷ đồng.
Cụ thể, năm 2016, Ông Đinh Trường Chinh, Chủ tịch HĐTV là đại diện pháp luật của Công ty Việt Hân Sài Gòn ký hợp đồng thế chấp 4 cơ sở nhà đất nêu trên với Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam chi nhánh Tp.HCM (Ngân hàng MSB) giá trị tài sản đảm bảo là hơn 2000 tỷ đồng để thực hiện khoản vay 1.683 tỷ đồng mục đích là để trả nợ cho Công ty Cổ phần Bất động sản Mùa Đông.
Một hoạt động giao dịch tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn |
Tiếp đến, vào thời điểm tháng 2/2017, bà Trương Thị Cẩm Giang chức vụ Chủ tịch HĐTV là đại diện pháp luật của Công ty Việt Hân Sài Gòn ký hợp đồng thế chấp tài sản vay Ngân hàng TMCP Sài Gòn (Ngân hàng SCB) chi nhánh Phạm Ngọc Thạch với tài sản thế chấp là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của 4 cơ sở nêu trên. Đáng chú ý, Công ty Việt Hân Sài Gòn đã lập dự án khống The Goldmark Premium Tower với tổng mức đầu tư hơn 7.251 tỷ đồng rồi dùng để làm tài sản đảm bảo thế chấp cho khoản vay.
Mục đích của khoản vay này là trả nợ cho 9 hồ sơ khách hàng vay ngắn hạn, thực hiện thi công giai đoạn 1 dự án The Goldmark Premium Tower. Ngân hàng TMCP Sài Gòn chi nhánh Phạm Ngọc Thạch đã giải ngân hơn 5.801 tỷ đồng. Ngân hàng TMCP Sài Gòn chi nhánh Phạm Ngọc Thạch đã thực hiện giải ngân từ ngày 6/2/2017 đến 30/3/2017.
Bà Trương Thị Cẩm Giang sau đó vào ngày 17/8/2017 đã tiếp tục ký hợp đồng vay hơn 5.371 tỷ đồng với Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Chi nhánh Củ Chi bằng tài sản thế chấp là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của 4 cơ sở nêu trên. Mục đích vay cũng như lần trước, thực hiện thi công giai đoạn 1 dự án The Goldmark Premium Tower.
Thêm một lần nữa, bà Trương Thị Cẩm Giang ký hợp đồng thế chấp, tài sản thế chấp là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của 4 cơ sở nêu trên để vay Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Chi nhánh Phạm Ngọc Thạch. Mục đích vay cũng như lần trước, thực hiện thi công giai đoạn 1 dự án The Goldmark Premium Tower. Chi nhánh Phạm Ngọc Thạch đã giải ngân khoảng 6.308 tỷ đồng trong cùng một ngày 29/8/2018.
Khoản vay này được Công ty Việt Hân Sài Gòn chi cho các công ty con gồm: Công ty CP Bạch Minh Long, Công ty CP Supreme Power, Công ty CP Đầu tư Thuận Nha, Công ty CP Clover Peak, Công ty CP Đầu tư Thanh Man, Công ty CP Đầu tư Song Phú.
Sau khi Đoàn liên ngành kiểm tra, đến tháng 4/2019, tất cả công ty này đã chủ động đề nghị dùng tài sản khác để thế chấp gồm: Giá trị bất động sản của dự án khu dân cư lô 9A2 khu 9A+B, khu chức năng số 9 đô thị mới nam Tp.HCM, tại xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, thuộc sở hữu của Công ty CP Đầu tư và phát triển bất động sản Việt Liên Á làm tài sản bảo đảm thay thế cho 4 thửa đất số 33 Nguyễn Du, 34-36-42 Chu Mạnh Chinh.
Đề nghị thanh tra toàn diện hoạt động cấp tín dụng
Để thu hồi tài sản Nhà nước, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND TP Hồ Chí Minh xử lý thu hồi khu đất công tại quận 1 đang bị Vinafood 2 thâu tóm; đôn đốc và giám sát, các đơn vị có liên quan thực hiện xử lý và khắc phục hậu quả để thu hồi tài sản của Nhà nước bị thất thoát. Giao Sở Tư pháp TP Hồ Chí Minh chỉ đạo và giám sát Phòng Công chứng số 7 thực hiện thủ tục khởi kiện ra TAND có thẩm quyền đề nghị tuyên bố Văn bản Công chứng số 28355 “Hợp đồng góp vốn và chuyển nhượng quyền sử dụng đất” giữa Vinafood 2 và Công ty Việt Hân Sài Gòn đã được Phòng Công chứng số 7 chứng nhận ngày 30/12/2015 là vô hiệu.
Sau khi có bản án, chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng Đăng ký đất đai TP Hồ Chí Minh hủy kết quả xác nhận nội dung đăng ký biến động ngày 25/3/2016, thu hồi Giấy chứng nhận QSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BB971073 ngày 11/9/2010 và thu hồi đất tại 4 cơ sở nhà đất nói trên để quản lý, khai thác sử dụng theo đúng quy định của pháp luật về quản lý đất đai.
Giao Công an TP Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp các đơn vị có liên quan kiểm tra việc phá dỡ tài sản Nhà nước tại số 42 đường Chu Mạnh Trinh khi Vinafood 2 chưa thực hiện nộp tiền giá trị công trình xây dựng theo thông báo của Sở Tài chính; xác định giá trị thiệt hại tài sản Nhà nước bị phá dỡ, trách nhiệm bồi thường thiệt hại, để xử lý theo quy định pháp luật.
Giao Cục thuế TP Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư xác minh làm rõ việc gian lận thuế thu nhập cá nhân bằng cách chuyển nhượng lòng vòng qua cá nhân để hưởng thuế suất 0,1% đối với hoạt động chuyển nhượng vốn góp trong Công ty Việt Hân Sài Gòn.
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo cơ quan Thanh tra, Giám sát ngân hàng thực hiện thanh tra toàn diện hoạt động cấp tín dụng trong giai đoạn từ năm 2013 đến nay và các khoản vay liên quan đến việc sử dụng Giấy chứng nhận QSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BB971073 ngày 11/9/2010 của 4 cơ sở nhà, đất nói trên. Đồng thời, xử lý nghiêm các vi phạm nêu tại kết luận này đối với tập thể, cá nhân có liên quan theo thẩm quyền.