Những ngày đầu tháng 8 âm lịch, khi Tết Trung thu đang đến gần, cũng là lúc bà Ngân tất bật hơn với nghề làm lồng đèn Trung thu truyền thống. Nói là nghề nhưng thật sự bà Ngân tự mày mò chứ không ai dạy, làm dần quen tay nên thành phẩm đẹp và tỉ mỉ. Năm 1990, tận dụng thời gian rảnh khi trông giữ xe ở bệnh viện, bà tự vót trúc, tạo khung làm chiếc đèn ông sao để tặng cho người thân. Nhờ có năng khiếu và khéo tay, lồng đèn bà Ngân làm ra ai cũng khen đẹp. Dần có người đến “đặt hàng” vài chiếc, có khi cả chục chiếc để tặng con cháu mỗi dịp lễ, Tết. Kể từ đó, bà Ngân gắn bó với nghề làm lồng đèn cho đến nay.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Ngân thực hiện công đoạn dán giấy màu cho lồng đèn hình chiếc xuồng câu. |
Mỗi năm, cứ sau Rằm tháng Giêng, bà Ngân bắt đầu chuẩn bị sẵn các vật liệu từ cây trúc, dây kẽm, hồ dán cho đến các loại sơn dầu… Từ đầu tháng 5 âm lịch cho đến Tết Trung thu là thơi gian bà Ngân tất bật với việc làm lồng đèn. Để có một chiếc lồng đèn hoàn chỉnh, người làm phải trải qua nhiều công đoạn thủ công, như: Chọn cây trúc, cưa và chẻ nan, tạo khung, dán giấy màu, vẽ hoa văn trang trí,… Đặc biệt, ngoài tay nghề ra, người thợ phải ngồi hàng giờ tỉ mỉ, chăm chút từng chi tiết và “thổi hồn” vào chiếc đèn để tạo ra những sản phẩm bắt mắt.
Nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng và cạnh trạnh với những chiếc lồng đèn điện tử, ngoài các mẫu đèn hình ông sao, đèn bướm, cá chép, thuyền nan, bà Ngân còn sáng tạo thêm nhiều mẫu đèn hình bé sen, hoa sen, trái tim, chiếc xuồng câu và nhận làm theo kiểu dáng, kích cỡ mà khách yêu cầu. Cao điểm, 2, 3 tuần trước ngày Tết Trung thu, bà Ngân thức đến 2 – 3 giờ sáng làm lồng đèn. Ước tính mỗi năm, bà Ngân làm khoảng 400 chiếc lồng đèn các loại, giá bán từ 60.000 – 350.000 đồng/chiếc, thu nhập vài chục triệu đồng.
Trong thời buổi hiện đại, ngay giữa lòng thành phố nhộn nhịp lại có người lưu giữ được nghề làm lồng đèn truyền thống là điều mà mọi người rất trân quý, nể phục. Nghề làm đèn thu nhập không cao nhưng có niềm vui, hạnh phúc khó tả. Ngồi uốn từng cây trúc, quét hồ chỗ này, quấn kẽm chỗ kia rồi nhìn thành phẩm của mình lung linh trong ánh nến, bao nhiêu mỏi mệt tan biến hết. Rồi mỗi lần khách đến xem đèn, ưng ý chọn mua, lòng bà Ngân lại vui sướng hơn.
Ở tuổi “lục tuần”, bà Ngân vẫn ngày ngày cần mẫn hoàn thành những chiếc lồng đèn đầy sắc màu. Những lúc rảnh, bà Ngân còn tận tình truyền dạy nghề cho các bạn trẻ, nhất là học sinh, giáo viên trên địa bàn. Đặc biệt, bà Ngân nhờ người cháu ruột quay clip dạy cách tạo khuôn, dán lồng đèn đăng lên các trang mạng xã hội Facebook, Youtube để những ai thật sự đam mê có cơ hội học hỏi, làm nghề.
Xã hội ngày càng phát triển, kéo theo sự “lên ngôi” của đồ chơi điện tử. Nhiều người làm đèn lồng truyền thống phải bỏ nghề. Thế nhưng, bà Ngân vẫn giữ được “lửa nghề”, với tâm niệm: “Còn người yêu thích lồng đèn truyền thống thì còn người thợ làm ra sản phẩm để phục vụ”.